Beschermen, bijsturen… of balans bewaren?

Door: Willeke Schalley

Opvoeden, één van de grootse uitdagingen, want wanneer doe je het goed?

Ik hoorde ooit iemand zeggen: ‘Ik liep het ziekenhuis in met een lege Maxi-Cosi, stapte de auto in met een volle, alleen zonder gebruiksaanwijzing. Nooit gedacht dat dat zo eng zou zijn!’

Ouderschap is een groeiproces, daar waar een baby volledig afhankelijk is van jouw zorg als ouder, wil de peuter vooral alles zelf doen. De kleuter ontdekt een wereld buiten ouders, maakt kennis met leeftijdgenootjes en maakt kennis met het schoolsysteem. Het schoolkind leert steeds meer over onderlinge relaties, sociale dynamieken en ‘wie ben ik’ in dit geheel?

De puberteit is een leeftijdsfase waar veel ouders (maar ook de puber!) af en toe snakken naar die gebruiksaanwijzing. Dat ‘oh zo brave kind’ heeft opeens een grote mond en meent op eigen benen te kunnen staan. Net zoals de peutertijd probeert het kind zich los te maken, de wereld te ontdekken, grenzen te verleggen. Maar heeft ook nu hierin de kaders en begeleiding van ouders nodig (al ervaren ze dit zelf soms heel anders 😉).

Onze opvoedstijl komt deels voort uit hoe we zelf zijn opgevoed, of we kiezen juist een stijl die volledig tegenovergesteld is van de opvoeding die we zelf hebben genoten.
De ene persoon heeft een wat meer beschermde opvoedstijl en een ander een wat dominantere stijl, weer een ander kiest voor een vrije opvoeding. Tevens zijn onze eigen ervaringen als kind én een stukje persoonlijkheid, karakter… en eigen onderliggende behoeftes bepalende in onze manier van opvoeden!

Is het je wel eens opgevallen dat bepaalde reacties van jullie kind jou raken?
Dat je er onzeker van wordt? Dat jij je afgewezen voelt? Dat het jou triggert? Dat die ene opmerking je diep raakt? Of dat die ene emotionele uitbarsting van jullie kind jou helemaal uit het veld slaat? En merk je dan dat je in een bepaalde modus schiet?
Zou het jou op dat momenten lukken even stil te staan bij dat gevoel? Zonder te reageren, zonder op te moeten lossen, zonder te willen beschermen, zonder te willen bijsturen… alleen je eigen balans bewaren?

• De ‘Ik ben 2 en zeg nee’-peuter boos kunnen laten zijn zonder er iets mee te moeten?
• De kleuter met angst voor de zwemles (hoofd wil het kunnen, buik durft het nog niet) te zien in de angst?
• Het verdrietige schoolkind, omdat ze meidenvenijn ervaart, te kunnen knuffelen zonder conclusies te trekken over de betreffende vriendinnetjes?
• De obstinate puber erkennen in zijn gedrag. Want dat doet de puberteit met jouw kind, tegen grenzen aan willen trappen om zo steeds meer haar/zijn eigen grenzen te herkennen.

Als opvoeders dienen we onze kinderen te beschermen voor situaties die mogelijk gevaarlijk kunnen zijn, daarnaast mogen kinderen ook ontdekken dat sommige keuzes gevolgen hebben. Het is de taak van opvoeders hun kind bij te sturen om te voorkomen dat er situaties ontstaan die schadelijk zijn, daarnaast mogen kinderen ruimte krijgen om op ontdekking uit te gaan.

Opvoeden betekent beschermen, bijsturen én balans bewaren, en dat ziet er elke leeftijdsfase anders uit!